Apocalypse in the Tropics (2025) วันสิ้นโลกในเขตร้อน – เล่าเรื่องเบื้องหลังความคิด

ในยุคที่ศาสนากับการเมืองเข้าไปพัวพันกันจนแยกไม่ออก ผลงานสารคดีล่าสุดของ เปตรา คอสตา ผู้กำกับชาวบราซิลเจ้าของการเสนอชื่อเข้าชิงออสการ์ จากผลงาน “The Edge of Democracy” กลับมาตั้งคำถามที่หนักแน่นผ่าน “Apocalypse in the Tropics” ว่า ประชาธิปไตยจะสิ้นสุดลงเมื่อไหร่ และเทวาธิปไตยจะเริ่มต้นขึ้นเมื่อใด? ภาพยนตร์เรื่องนี้ไม่ได้เล่าเรื่องการเมืองแบบผิวเผิน แต่เจาะลึกไปที่รากเหง้าของปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นในบราซิล – การที่ ขบวนการศาสนาคริสต์อีแวนเจลิคัล เข้ามามีอิทธิพลอย่างล้นเหลือต่อระบบการเมือง โดยเฉพาะในช่วงที่ ไจร์ โบลโซนาโร ขึ้นเป็นประธานาธิบดี คอสตาใช้เลนส์กล้องติดตามการเปลี่ยนแปลงของบราซิลจากประเทศที่มีความหลากหลายทางศาสนา กลายเป็นสังคมที่ถูกครอบงำด้วยอุดมการณ์ทางศาสนาสุดโต่ง สิ่งที่น่าประทับใจที่สุดคือการที่ผู้กำกับสามารถเข้าถึงตัวละครสำคัญได้อย่างใกล้ชิด ตั้งแต่ นักเทศน์โทรทัศน์ชื่อดัง ซิลาส มาลาไฟอา ที่ถือเป็นนักเคลื่อนไหวทางการเมืองผู้มีอิทธิพลเบื้องหลังการขึ้นสู่อำนาจของโบลโซนาโร ไปจนถึงประธานาธิบดี ลูลา และอดีตประธานาธิบดีโบลโซนาโรเอง การได้ภาพใกล้ชิดเหล่านี้ทำให้เห็นกลไกที่ซับซ้อนของการที่ศาสนาถูกนำมาใช้เป็นเครื่องมือทางการเมือง แต่ที่ลึกซึ้งกว่านั้นคือการที่ภาพยนตร์เรื่องนี้ไม่ได้มองเฉพาะบราซิลเป็นกรณีศึกษาเดียว หากแต่เป็นกระจกเงาที่สะท้อนสิ่งที่เกิดขึ้นทั่วโลก รวมถึงในสหรัฐอเมริกาและประเทศอื่นๆ ที่เผชิญกับการเติบโตของกลุ่มชาตินิยมทางศาสนา คอสตาใช้ภาพศิลปะยุคกลางที่ได้แรงบันดาลใจจากพระคัมภีร์วิวรณ์มาประกอบการเล่าเรื่อง เพื่อแสดงให้เห็นว่าการเทศนาแบบ “วันสิ้นโลก” ไม่ใช่เพียงคำสอนทางศาสนา แต่เป็นกลยุทธ์ทางการเมืองที่มีพลังมหาศาล ในท้ายที่สุด “Apocalypse in the Tropics” คือเสียงเตือนที่มาพร้อมกับความงาม ทั้งในแง่ของการถ่ายทำที่สวยงามและเนื้อหาที่หนักแน่น มันเป็นภาพยนตร์ที่ทำให้เราตั้งคำถามกับตัวเองว่า เมื่อไหร่ที่เราจะหยุดเป็นแค่ผู้ชม และเริ่มเป็นผู้ที่ตื่นตัวต่อสิ่งที่เกิดขึ้นรอบตัว

แนวหนัง: สารคดีการเมือง • ประวัติศาสตร์ร่วมสมัย • วิพากษ์สังคม • ภาพยนตร์ตื่นสติ